BİR İDEALİN PEŞİNDE: ATATÜRK VE ALACA HÖYÜK SERGİSİ

Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk arkeoloğu Remzi Oğuz Arık ve etnolog Hâmit Zübeyr Koşay tarafından Atatürk’ün direktifiyle 1935’te Çorum’da başlatılan ve Türkiye Cumhuriyeti’ni uluslararası alanda temsil eden ilk bilimsel kazı unvanına sahip Alaca Höyük eserleri, ilk defa bir arada sergileniyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık’ın iş birliğiyle Cumhuriyet’in 100. yılına özel hazırlanan “Bir İdealin Peşinde: Atatürk ve Alaca Höyük” sergisi, ziyaretçilerine adeta bir arkeoloji şöleni sunuyor. Sergide, 1935’te başlatılan ulusal arkeoloji seferberliğinin ilk büyük ve modern kazısı olan Alaca Höyük kazılarıyla birlikte, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kazıları sayılan Ahlatlıbel, Etiyokuşu, Karaoğlan ve Trakya Vize Tümülüsü kazılarından çıkarılan eserler de yer alıyor. 

Türkiye’nin farklı müzelerinde korunan arkeolojik eserlerin önemli bir bölümünü ilk defa bir araya getiren sergide, Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Alaca Höyük Müzesi, Çorum Müzesi ve İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nden 235 arkeolojik ve etnografik orijinal eser kronolojik ve tematik bölümler altında sunuluyor. Türk Tarih Kurumu Arşivi’nden seçilen fotoğraflar ve Mahmut Akok tarafından yapılan orijinal çizimlerin bir kısmı da sergide yer alıyor.

“Bir İdealin Peşinde: Atatürk ve Alaca Höyük” sergisi Cumhuriyet’in ilk yıllarında Atatürk’ün önderliğinde başlatılan arkeoloji ve kültür seferberliğini de ele alıyor. Atatürk, 1 Kasım 1936 yılında TBMM’de yaptığı açılış konuşmasında Türk arkeologların Alaca Höyük’te elde ettiği başarıya dikkat çekmişti. Sergi, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün TBMM’de yaptığı bu konuşmayla başlıyor: “Türk Tarih Kurumu’nun Alaca Höyük’te yaptığı kazılar sonucunda ortaya çıkardığı 5500 yıllık maddi Türk tarih belgeleri, cihan kültür tarihinin yeni baştan incelenmesini ve derinleştirilmesini gerektirecek niteliktedir.” (1 Kasım 1936, Atatürk)

Sergide ayrıca 1936-1939 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk metodik klasik kazılarını yapan Arif Müfid Mansel tarafından Kırklareli Vize tümülüslerinden çıkarılan Roma Dönemi arkeolojik eserleri de yer alıyor. Mansel’in Vize Tümülüslerinde yaptığı kazılarda ortaya çıkarılan eserleri Atatürk hasta yatağındayken görmek istemiş ve bunlar 1938 yılı sonbaharında Dolmabahçe Sarayı’na getirilmişti. Atatürk’ün eserleri dikkatle incelediği, sergide yer alan leylek ve tilki tasvirli altın yüzüğü parmağına taktığı ve Arif Müfid Mansel’e dönerek “Kazılara devam ediniz, memleketimizin kültür zenginliklerini daha çok bulacaksınız” dediği aktarılmaktadır.

Atatürk’ün ve beraberindeki Cumhuriyet kadrolarının, arkeoloji gibi spesifik bir alandaki vizyonlarını ve yetkinliklerini ön plana çıkarması, sergiyi özel bir konuma yerleştiriyor.

Sergi Yapı Kredi Kültür Sanat’ın Üç Katına Yayılıyor

Alaca Höyük kazılarında açığa çıkarılan ve Hatti uygarlığına ait, son derece zarif işlenmiş gümüş kakmalı tunç geyik ve boğa heykelleri, güneş kursları, idoller, altın takılar, testiler, kadehler ile Anadolu’da Hattiler sonrası tarih sahnesine çıkan Hititlere ait eşsiz arkeolojik eserlerin yer aldığı sergi, Yapı Kredi Kültür Sanat’ın üç katına yayılıyor.

 “Bir İdealin Peşinde: Atatürk ve Alaca Höyük” sergisi, 10 Mart 2024 tarihine dek Yapı Kredi Müzesi’nde ücretsiz ziyaret edilebilecek.