Hayalet Hikâyeleri: Mimarlığın Çuval Teorisi

Sevince Bayrak ve Oral Göktaş’ın, Venedik Mimarlık Bienali Türkiye Pavyonu projeleri kapsamında hazırlanan, atıl yapıların yeniden kullanımını ele aldıkları Hayalet Hikâyeleri: Mimarlığın Çuval Teorisi adlı kitap, İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) ve YEM Yayın işbirliğiyle yayımlandı.

20 Mayıs–26 Kasım 2023 tarihleri arasında düzenlenen Venedik Bienali 18. Uluslararası Mimarlık Sergisi’nde yer alan (20 Mayıs–26 Kasım 2023) ve koordinasyonunu İKSV’nin üstlendiği Türkiye Pavyonu’nun küratörleri Sevince Bayrak ve Oral Göktaş, Hayalet Hikâyeleri: Mimarlığın Çuval Teorisi’nde, mimarlığın odağını âtıl yapıların yeniden kullanımına doğru kaydırarak mimarlığa taze bir bakış açısı getiriyor.

Sevince Bayrak ve Oral Göktaş okuyucuları, “Farklı işlevlere sahip atıl yapılar yıkılmak yerine, ‘geleceğin laboratuvarı’ olmak üzere dönüştürülebilir mi? Yeni bir mimarlık anlayışı, yapıların, insanları bir arada tutan konteynerler olarak görülmesini sağlayabilir mi? Mimarlık, âtıl yapıların hikâyelerine kulak verebilir mi?” gibi sorular üzerinde düşünmeye davet ediyor.

“Biz mimarlar, güzellik ve işlevselliğe dair kalıplarımızdan vazgeçmeyi kabullenebilecek miyiz? Mevcut yapıları yıkıp yenilerini tasarlamaktansa var olanla birleşebilecek tasarımlar yapmaya hazır mıyız?” diye soran Bayrak ve Göktaş, Mimarlığın Çuval teorisini söyleminin terk edilmiş bir yüzme havuzunun, kamusal bir dinleme ve paylaşma havuzuna dönüştürülmesinden türetildiğine dikkat çekerek, bu alanda yeni bir tartışma alanı açıyor.  

Güzellik ve işlevsellik üzerine değerlendirmede bulunan Bayrak ve Göktaş, “insanları içine alan bina, gücü temsil eden binadan çok daha önce vardı” diyor.